Budowa i działanie silników elektrycznych Drukuj Email
Wpisał: Tomek Boryczko   
14.10.2007.
Zasadniczo silniki elektryczne można podzielić na silniki szczotkowe i  bezszczotkowe.
Biorąc pod uwagę jeszcze małe rozpowszechnienie silników bezszczotkowych przedstawię
krótko silniki szczotkowe.

Image 

Fot. Archiwum
Silnik Sprint Motor firmy Nikko  do modeli w skali 1/14.

Silniki szczotkowe składają się zasadniczo z :
1. obudowy (z magnesami wewnątrz i łożyskami)
2. wirnika (wał podzielony na segmenty nawinięte drutem)
3. szczotek (odpowiadają za przekazanie prądu na komutator)
4. dekla (w nim znajduje się łożysko wirnika, sprężyny i obudowy szczotek)

i wielu innych części ale to na początek wystarczy.

Na rynku dostępnych jest wiele modeli silników przystosowanych odpowiednio do różnych zadań.
Silniki oznaczane są zazwyczaj w postaci jednej lub dwóch cyfr np. 12x3 , 18x2, 27T. Można spotkać się
z terminami: single, double, triple, które zastępują drugą cyfrę.Liczby te oznaczają :1 ilość zwoi na jednym
segmencie wirnika a 2 ilość żył drutu w jednym zwoju, np. 12x3 oznacza 12 zwoi trój żyłowym drutem
na każdy segment wirnika lub w przypadku pojedynczegodrutu po prostu 27T czyli 27 zwoi drutem jedno żyłowym.

Ilość zwoi jak i ilość żył odpowiada za prędkość obrotową i moc. Im mniej zwoi tym silnik kreci się szybciej,
im więcej żył lub średnica drutu większa tym większa moc (teoretycznie bo wszystko ma swoje granice konstrukcyjne
np. regulator czy akumulator, który starczył by na kilka minut jazdy). Silniki te można jeszcze podzielić na rozbieralne
i nierozbieralne a także na modyfikowane i stocki.

Pierwszego chyba nie trzeba tłumaczyć natomiast w drugim chodzi o indywidualne dostosowanie silnika
do modelu, toru, kierowcy poprzez wyprzedzenie komutatora (miejsce gdzie szczotki stykają się
z wirnikiem). Zalecana regulacja kąta wyprzedzenia komutatora powinna zawierać się w przedziale
0 - 25 stopni. Im większy kąt tym prędkość obrotowa silnika wzrasta, ale silnik bardziej się grzeje i pobiera
więcej prądu. Im kąt jest mniejszy tym większy jest moment obrotowy (moc silnika) i silnik
mniej się grzeje, i pobiera mniej prądu.

Znając już trochę budowy i zasady działania silnika możemy wybrać ten najlepszy dla danego modelu,
toru. Widać więc że silnik do modelu on - road będzie miał inne parametry pracy niż silnik do
modelu off-road.
Pamiętać należy również o tolerancji regla do ilości zwoi gdyż jak przesadzimy to
możemy spalić regulator.

Ceny silników są bardzo różne od ok. 30 zl za seryjny silnik 540
(nierozbieralny) do grubo ponad 300 zl za wysokiej klasy silnik do DTM-a (rozbieralny, modyfikowany).
Do silników kupimy też wszystkie akcesoria np. szczotki, podkładki, sprężyny szczotek, itd.

Silniki elektryczne trzeba serwisować i należycie je obsługiwać ale tym zajmiemy się następnym razem.

Tekst: Tomek Boryczko